علل خستگی در سالمندان
خود درمانی: بگفته یک متخصص تغذیه، هر چند خستگی گاهی به عنوان قسمتی طبیعی از روند پیری تلقی می شود، اما خستگی شدید یا بی خود می تواند نشانه ای از وضعیت های پزشکی یا روانی جدی باشد.
فاخره بهبهانی: خستگی مداوم یک احساس خستگی و کوفتگی طولانی مدت در تمام بدن است که با گذشت زمان بدتر می شود و انجام فعالیتهای روزانه را سخت تر می کند. در حالیکه خستگی معمولی، احساس خستگی موقت پس از فعالیت بدنی مثل جارو کردن، ورزش کردن و یا پیاده روی طولانی است که با استراحت مرتفع می شود. خستگی مداوم در سالمندان می تواند انجام کارهای ساده ای مثل درآوردن ظرف از ماشین ظرفشویی، پیاده روی کوتاه و یا حتی مرتب کردن تخت را برای آنها دشوار کند. این نوع خستگی انجام هر گونه کار ساده را سخت می کند و فرد را مجبور می کند انجام آنرا متوقف و استراحت کند.
دکتر فرزاد روشن ضمیر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی به خبرآنلاین می گوید: خستگی در سالمندان، به ویژه نوع شدیدی که با زندگی روزمره تداخل دارد، نیازمند پیگیری دقیق پزشکی است. در کنار ارزیابی دلایل زمینه ای، اصلاح سبک زندگی و حمایت اجتماعی می تواند کیفیت زندگی را به صورت قابل ملاحظه ای بهبود بخشد.
مطالعه ای در سال ۲۰۲۵ با بررسی بر روی حدود ۱۸ هزار سالمند نشان داد، شیوع کلی خستگی۴۲٪، خستگی بدنی ۵۸٪ و خستگی روانی یا ذهنی ۲۴٪ بوده است که البته شرایط اجتماعی و اقتصادی هم اثرگذار بوده، به صورتی که در کشورهای درحال توسعه، خستگی جسمی بیشتر گزارش شده است. همچنین، تحقیقات نشان می دهد در سالمندان با بیماری های مزمن، میزان خستگی به ۴۰ تا ۷۴٪ می رسد.
دلایل معمول خستگی در سالمندان چیست؟
هیچ کس انتظار ندارد که در ۶۵ سالگی، همان انرژی ۲۰ سالگی را داشته باشد اما قرار نیست با بالا رفتن سن، مدام احساس خستگی نماییم. خستگی بدون دلیل مشخص، خستگی ای است که بدون علت پزشکی آشکار رخ می دهد، به خصوص در افراد بالای ۹۰ سال شایع و ممکنست مربوط به تلاش بیشتر مغز برای انجام کارهای روزانه باشد. بیماری های مزمن مانند سرطان، نارسایی ارگان ها، اختلال خواب یا آپنه، بیماری های عصبی مانند زوال عقل و آلزایمر، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی از علل دیگر بروز خستگی است.
افسردگی و اضطراب بخصوص در سالمندانی که تنها هستند، منجر به خستگی قابل توجهی می شود. طبق گزارش WHO، حدود ۱۵٪ افراد بالای ۶۰ سال مبتلا به اختلال روانی هستند. البته عدم تحرک بدنی، مصرف زیاد کافئین یا الکل، سیگار و خواب ناکافی از دلایل تأثیرگذار در ایجاد یا تشدید خستگی اند. همینطور کم خونی یکی از دلایل اصلی احساس خستگی و ضعف است چونکه سلول های بدن به قدر لازم خون غنی از اکسیژن دریافت نمی کنند.
فردی که در اثر خونریزی یا برخی بیماریها مانند بیماری کلیوی و یا مشکل در جذب آهن تعداد گلبول های قرمز خون او کم تر از حد طبیعی باشد، گرفتار کم خونی است. استروژن و تستوسترون هم دو هورمونی هستند که می توانند مستقیما در خستگی نقش داشته باشند. این تغییرات هورمونی بر خلق و خو و کیفیت خواب سالمندان هم تاثیر می گذارند و می تواند سبب احساس خستگی مزمن شوند.
چه زمانی باید نگران شد؟
در صورت ادامه خستگی بیشتر از دو هفته یا همراه با علائمی نظیر اختلال تنفس هنگام خواب، خون ریزی یا درد شدید، سرگیجه یا آریتمی(بی نظمی قلبی) و مشکلات گوارشی یا حرکتی باید فورا به پزشک رجوع شود. همینطور اگر خستگی باعث افت تمرکز یا خواب آلودگی در مواردی مانند رانندگی شود بیشتر باید مراقب بود.
چگونه میتوان خستگی را کاهش داد؟
فعالیت بدنی داشته باشید. حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش سبک تا متوسط مثل پیاده روی و تمرینات تعادلی داشته باشید. چرت کوتاه بزنید. خواب کوتاه تا ۳۰ دقیقه در روز می تواند مفید باشد. تغذیه مناسب یعنی رژیم غنی از پروتئین، سبزیجات و غلات سالم داشته باشید. سیگار را ترک و از مصرف زیاد الکل اجتناب کنید. برای کاهش تنهایی، در گروههای جامعه پذیر شرکت کنید.
۴۷۲۳۲
بطور خلاصه این نوع خستگی انجام هر گونه کار ساده را سخت می کند و فرد را مجبور می کند انجام آن را متوقف و استراحت کند. دکتر فرزاد روشن ضمیر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی به خبرآنلاین می گوید: خستگی در سالمندان، بخصوص نوع شدیدی که با زندگی روزمره تداخل دارد، نیازمند پیگیری دقیق پزشکی است. فردی که در اثر خونریزی یا برخی بیماریها مانند بیماری کلیوی و یا مشکل در جذب آهن تعداد گلبول های قرمز خون او کم تر از حد طبیعی باشد، گرفتار کم خونی است.
منبع: خود درمانی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب