گفتگوی مهر به مناسبت روز ملی اهدای خون؛
تولید دارو با پلاسمای ایرانی، آلترناتیوهای مقابله با تحریم كدامند
خود درمانی: شاخص اهدای خون ایرانی ها، در وضعیت مطلوبی در مقایسه با كشورهای پیشرفته و در حال توسعه قرار دارد. بطوریكه هم اكنون از هر ۱۰۰۰ نفر در كشور، ۲۷ نفر اهدا كننده خون هستند.
به گزارش خود درمانی به نقل از مهر، مبحث سلامت خون های اهدایی، یكی از سیاست ها و اهداف نظام های سلامت در جوامع مختلف است. زیرا، امنیت و ایمنی خون و فرآورده های خونی، از اهمیت ویژه ای در ارتقای سلامت جوامع برخوردار می باشد. از همین رو، سازمان انتقال خون ایران، كوشیده همواره با تدوین و تصویب راهبردها و برنامه های استراتژیك، سلامت خون و فرآورده های خونی در كشورمان را محافظت كند. در این بین، توجه به سلامت اهداكنندگان، تجهیز مراكز انتقال خون و به روز ساختن دانش فنی در این حوزه، بعنوان مهم ترین سیاست های راهبردی سازمان انتقال خون تلقی می گردد. به بهانه فرا رسیدن نهم مرداد، روز ملی اهدای خون، به سراغ مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران رفتیم، تا از آخرین شرایط اهدای خون و همینطور برنامه ها و اهداف پیش روی این سازمان در راه ارتقای سلامت خون و فرآورده های خونی در كشور آگاه شویم. آمار اهدای خون در ایران دكتر علی اكبر پورفتح الله مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، در گفتگو با خبرنگار مهر، به تشریح وضعیت اهدای خون در كشور و شرایط تامین پلاكت و پلاسما، بعنوان دو محصول مهم خونی، و همچنین، وضعیت تجهیزات و اعتبارات این سازمان پرداخت. وی در ابتدا با اشاره به آمار ۲.۱ میلیون واحد اهدای خون در كشور، اظهار داشت: شاخص اهدای خون در ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت، ۲۷ نفر اهدا كننده است كه در مقایسه با كشورهای با رشد بالا كه این عدد ۳۳ است، وضعیت خوبی داریم. شاخص اهدای خون در ایران به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت، ۲۷ نفر اهدا كننده است كه در مقایسه با كشورهای با رشد بالا، وضعیت خوبی داریمپورفتح اله اضافه كرد: این آمار در كشورهای با رشد متوسط ۱۳ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر و در كشورهای با رشد پایین، ۷ نفر به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت است. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، با عنوان این مطلب كه در اهدای خون هم شاهد نوعی بی عدالتی هستیم، توضیح داد: كشورهای پیشرفته با درآمد بالا، در حدود ۲۰ درصد جمعیت دنیا را دارند، در حالیكه به ۷۰ درصد منابع خونی دسترسی دارند. پورفتح الله افزود: البته وضعیت كشور ما در این بین، خیلی خوب است. بطوریكه ایران بعنوان كشوری با شاخص رشد متوسط، میزان اهدای خون ۲ برابر كشورهایی با رشد متوسط است. تغییر مسیر دنیا در اهدای خون وی در ارتباط با روند اهدای خون در ایران و جهان، اظهار داشت: دنیا به سمتی پیش می رود كه تغییراتی در فرایند اهدای خون صورت دهد، چونكه در گذشته اهدای كامل خون وجود داشت كه امروزه این روش، در حال كم رنگ شدن است. زیرا، با اهدای كامل خون، گلبول قرمز هم دریافت می شد كه امروز، تجویز و بكارگیری این ماده خونی، محافظه كارانه شده است. زیرا، با استفاده از اهدای كامل خون، حجم بالایی از آنتی ژن ها منتقل می گردد كه همین مسئله سبب تضعیف بدن دهنده خون می گردد. ضمن اینكه تحقیقات نشان داده است كه با انتقال گلبول قرمز به بدن دریافت كننده خون، میزان بستری و تخت روز بیمارستانی ۲ برابر و میزان انتقال عفونت ها ۵ برابر می گردد. از جانب دیگر، میزان مرگ و میر در افرادی كه گلبول قرمز را دریافت می كنند، بیشتر از كسانی است كه آن را دریافت نمی كنند. پورفتح الله تصریح كرد: از همین رو، دنیا در بحث انتقال خون، نگاه محافظه كارانه به اهدای كامل خون دارد كه ما هم به دنبال اجرای چنین سیاستی در برنامه های سازمان انتقال خون كشور هستیم كه می بایست فرهنگ سازی در میان جامعه پزشكی و مردم صورت بگیرد و این موضوع، بعنوان یك مطالبه مطرح شود. مصرف پلاكت به شدت در جوامع انسانی رو به افزایش است و دلیل آن هم، سالمندان و بیماری های بدخیم استمدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، در ادامه به وضعیت مصرف پلاكت و پلاسما بعنوان دو محصول خونی اشاره نمود و اظهار داشت: مصرف پلاكت به شدت در جوامع انسانی رو به افزایش است و دلیل آن هم، مبحث سالمندان و بیماری های بدخیم همچون مغز و استخوان است. وی با طرح این مطلب كه تهیه پلاكت به روش سنتی زیر سئوال است، اضافه كرد: در این روش، برای دریافت یك واحد پلاكت می بایست پلاكت ۶ اهدا كننده را دریافت نماییم، به همین خاطر دنیا به سمت اهدای مستقیم پلاكت می رود. بطوریكه در كشورهای اروپایی، بالای ۸۰ درصد پلاكت به صورت مستقیم تامین می گردد. افزایش مصرف داروهای مشتق از پلاسما پورفتح الله با اشاره به روند رو به افزایش مصرف داروهای مشتق از پلاسما، تصریح كرد: با عنایت به بیماری هایی كه با داروهای مشتق از پلاسما، درمان و كنترل می شوند، نیاز به پلاكت و پلاسما، بیش از پیش احساس می گردد. به قول مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، اهدای اجزای خون به جای اهدای كامل خون، یكی از سیاست ها و اهدافی است كه در دستور كار سازمان قرار دارد. وی ادامه داد: زیرساخت ها برای اجرای برنامه های انتقال خون در كشور فراهم شده و هم اكنون در ۱۵ استان كشور امكان اهدای مستقیم پلاسما وجود دارد. پورفتح الله با عنوان این مطلب كه سیاست سازمان انتقال خون این است كه روند اهدای خون در همین حد نگه داشته شود، افزود: برنامه و سیاست سازمان انتقال خون این است كه مصرف گلبول قرمز و اهدای كامل خون، محدودتر شود. زیرا، می خواهیم زمینه اهدای مستقیم پلاكت و پلاسما را فراهم نماییم. وی با بیان این مطلب كه در تامین پلاسما از اهدای كامل خون میزان هدر روی پلاسما زیاد است، اضافه كرد: در این روش، چهار پنجم پلاسما مورد استفاده قرار نمی گیرد. از همین رو، باید اهدای مستقیم پلاسما و پلاكت را ترویج نماییم. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، اظهار داشت: ما تنها كشور در حال توسعه هستیم كه توانسته ایم پلاسمای مازاد بر مصرف بیمارستانی را به دارو تبدیل نماییم. این در شرایطی است كه گزارش ها نشان داده است در حدود ۹.۵ میلیون لیتر پلاسما در دنیا تلف می گردد. سهم بالای پلاسمای ایرانی در تولید دارو وی ادامه داد: با عنایت به مدیریت خون و فرآورده های خونی در كشور، از ایران بعنوان یك كشور مدل نام برده می گردد. بطوریكه سال قبل توانستیم ۲۰۰ هزار لیتر پلاسما را برای تبدیل به داروهای مشتق از پلاسما، تامین نماییم كه باعث ارزان سازی این قبیل داروها می گردد. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران: ۶۰ درصد داروهای مشتق از پلاسما با پلاسمای ایرانی تامین می گردد پورفتح الله در عین حال به تامین ۲۰۰ هزار لیتر پلاسما توسط ۸ مركز دارای مجوز اشاره نمود و اظهار داشت: با عنایت به تهیه ۴۰۰ هزار لیتر پلاسما در كشور، نزدیك به ۶۰ درصد داروهای مشتق از پلاسما، با استفاده از پلاسمای ایرانی تامین می گردد و این نكته بسیار مهمی است. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، از پالایش قراردادی كشورمان بعنوان یك مدل موفق كه در دنیا مطرح است، نام برد و اضافه كرد: در زمینه پلاكت وضعیت مناسب تری داریم. بطوریكه در زمینه پلاكت تك واحدی در استان تهران روزانه ۴۰ واحد از این طریق تامین می گردد كه معادل ۲۴۰ واحد پلاكت معمولی است. تمركز بر تجمیع مراكز انتقال خون پورفتح الله، یكی از چالش ها و مشكلات انتقال خون در كشورهای در حال توسعه را در نظر نگرفتن هزینه فایده در انتقال خون عنوان نمود و اظهار داشت: در مراكز انتقال خون كشورهای توسعه یافته حداقل ۲۰ هزار واحد خون دریافت می شود، در حالیكه این میزان در مراكز انتقال خون كشورهای در حال توسعه، ۵ هزار واحد خون اهدایی است. این مورد نه تنها اقتصادی نیست، بلكه انگیزه در نزد نیروها و پرسنل این مراكز برای انجام كارهای لازم، كاسته می شود. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، افزود: یكی از سیاست هایی كه دنبال می نماییم تا اجرایی شود، متمركز ساختن مراكز انتقال خون در كشور است كه ظرفیت اهدای خون در این مراكز را به ۲۰ هزار واحد برسانیم. برای همین به دنبال ادغام مراكز و تعطیلی مراكز كوچك و كم بازده هستیم. البته برای دسترسی به نیازهای خونی، با استفاده از بانك های خون در سراسر كشور این كار فراهم می گردد. وی ادامه داد: برای واحدهای كوچك انتقال خون، با استفاده از مراجعات سیار و كوتاه مدت بر مبنای پاسخگویی، میزان اهدای خون را مدیریت می نماییم. به قول پورفتح الله، تمركز آزمایشات خون در چند نقطه، یكی از ابزارهای كنترل كیفیت خون به حساب می آید. در حالیكه ما بیش از ۴۰ مركز در كشور برای این كار داریم، در آمریكا ۸ و در كانادا تنها ۶ مركز برای انجام آزمایشات خون وجود دارد. وی ادامه داد: ما نه منابع مالی كافی داریم و نه اقتصاد سلامت كشورمان به ما اجازه می دهد كه چنین هزینه هایی تولید نماییم. مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، تصریح كرد: راه خیلی سخت و دشواری پیش رو داریم و اجرای آن، یكی از بزرگ ترین چالش های حوزه انتقال خون است كه با آن مواجه ایم. اما، آنچه مسلم است، باید به این سمت حركنیم. ماجرای اهدای خون افاغنه مهاجران افغان به هیچ عنوان نمی توانند در ایران خون بدهند، چونكه اگر خون اهدایی دچار مشكل باشد، باید به اهدا كننده دسترسی داشته باشیمپورفتح الله در ادامه به ماجرای اهدای خون اتباع افغان در كشور اشاره نمود و اظهار داشت: مهاجران افغان به هیچ عنوان نمی توانند در ایران خون بدهند، چونكه اگر خون اهدایی دچار مشكل باشد، باید به اهدا كننده دسترسی داشته باشیم. از همین رو، بدون كد ملی امكان اهدای خون وجود ندارد. متقابلا، هیچ گونه خون یا فرآورده خونی هم به كشورهای همسایه ارسال نمی گردد. وی با بیان این مطلب كه تنها ۲۵ درصد اهدا كنندگان خون در كشور افرادی هستند كه برای بار اول خون اهدا می كنند، اضافه كرد: ۷۵ درصد اهدا كنندگان، سابقه اهدای خون داشته و به صورت مستمر خون اهدا می كنند. آلترناتیوهای مقابله با تحریم مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، در واكنش به تاثیر تحریم ها بر تامین داروهای مشتق از پلاسما، اظهار داشت: برای دور ماندن از مشكلات احتمالی، آلترناتیوهایی بوجود آورده ایم، بطوریكه علاوه بر كشور آلمان كه تامین كننده داروهای مشتق از پلاسما برای ایران است، با اتریش پالایش قراردادی بوجود آورده ایم و بزودی، هلند هم وارد این برنامه خواهد شد. این شركت ها كه با ما همكاری دارند، وابستگی چندانی به تجارت با آمریكا ندارند كه بخواهد آثار تحریم ها، اثرگذار باشد. به جز یكی از شركت هایی كه با ما همكاری داشت و بخش عمده ای از سهام آن متعلق به یك شركت آمریكایی بود، مشكلی خاصی در این زمینه نداریم. پورفتح الله به تامین كیسه های خون با استفاده از شركت های داخلی اشاره نمود و اضافه كرد: هم اكنون، كیسه های خون مورد نیاز به صورت كامل توسط دو كارخانه داخلی كه استانداردهای لازم را كسب كرده اند، تامین می گردد و از این بابت، مشكلی نداریم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب