اهمیت زردی در نوزادان

به گزارش خود درمانی به نقل از ایسنا، شاید اغلب قریب به اتفاق والدین در بدو تولد فرزندشان با چنین شرایطی مواجه شده و نوزادشان مبتلا به زردی شود، در چنین شرایطی باید والدین و بخصوص مادران كه به صورت تمام وقت در كنار نوزاد خود هستند در این راستا اطلاعاتی كسب كرده و نسبت به مبتلا شدن یا عدم ابتلای نوزاد خود به زردی آگاهی یابند.

در بعضی از موارد شاهدیم كه در نتیجه عدم اطلاع والدین از زردی نوزاد، تبعاتی پیش می‎آید كه موجبات نگرانی و زحمات والدین را فراهم می آورد، چون كه طبق تشخیص پزشكان اگر در ایام اول و دوم تولد میزان بیلی روبین در خون نوزاد زیاد بوده و وزن نوزاد هم كمتر از وزن طبیعی باشد، ممكن است باعث روز خطراتی برای نوزاد شود، از این رو توجه به زردی نوزادی امری ضروری بوده و والدین باید درمورد رفع به موقع این مشكل اهتمام ویژه ای داشته باشند.

خانم رضایی مادری است كه چند ماه پیش نوزاد خویش را با وزن طبیعی و به موقع در یك بیمارستان خصوصی به دنیا آورده است، وی در گفت وگو با ایسنا و با گلایه از برخورد پزشكان با زردی نوزاد خود و ابراز نگرانی از اینكه نمی دانم آیا زردی بر روی مغز فرزندم تاثیر سوء گذاشته است یا نه، خاطرنشان كرد: در ایام سوم و چهارم بعد از تولد فرزندم، پزشك دو روز پشت سر هم میزان "بیلی روبین" در خون نوزاد را اندازه گرفته و گفت علی رغم اینكه میزان زردی 15 درجه است با عنایت به اینكه زردی نوزاد روندی كاهشی دارد پس نیازی به درمان ندارد! ده روز بعد دوباره فرزندم را تحت آزمایش قرار دادم كه مشخص شد كه میزان زردی 12 درجه شده و پزشك مربوطه دوباره تشخیص داد كه نیازی به درمان ندارد.
وی در این رابطه ادامه داد: دقیقا 20 روز از تولد فرزندم گذشته بود كه دوباره تحت آزمایش قرار گرفت، در این شرایط میزان زردی به 15 درجه رسیده بود كه پزشك مربوطه قطره ای برای مصرف نوزاد تجویز كرد و اظهار داشت كه یك هفته بعد دوباره برای آزمایش ویزیت شویم، پس از یك هفته رجوع كردیم كه بازهم زردی درمان نشده بود! تا اینكه دقیقا یك ماه پس از تولد، فرزندم را در دستگاه تحت نوردرمانی قرار دادند و در این شرایط درمان شد. ولی همچنان نگران هستیم كه مبادا طول كشیدن درمان زردی فرزندم اثری بر روی مغز او گذاشته باشد.
لیلا مادر دیگری است كه اخیرا فرزند خویش را در یكی از بیمارستان دولتی به دنیا آورده است، او با گلایه از رفتار دست اندركاران بخش زایمان در خصوص اینكه هیچ اطلاعی مرتبط با زردی نوزادی حین ترخیص عرضه نشد، تصریح كرد: فرزندم را با وزن دو كیلو و 200 گرم و سه هفته زودتر از موعد مقرر به دنیا آوردم، ده روز پس از تولد فرزندم متوجه زردی در چشم او شدم، به سرعت به پزشك مراجعه نموده و فرزندم به مدت یك هفته تحت نور درمانی قرار گرفت.

وی افزود: اكنون نگرانم كه چرا از همان روزهای ابتدایی در این رابطه اقدام نكردم البته هیچ اطلاعی در این رابطه نداشته واحتمال نمی دادم كه فرزندم زردی داشته باشد. كاش در همان زمان ترخیص اطلاعاتی در این رابطه به من داده می شد و یا حتی برگه ای در این راستا تنظیم شده و در اختیار مادر نوزاد قرار گیرد تا پیش از افزایش میزان زردی، نوزاد را تحت آزمایش و درمان قرار دهند تا تبعات و نگرانی های بعدی پیش نیاید. چون كه هستند بانوانی كه اطلاعی در این رابطه نداشته و حتی نمی دانند زردی نوزادی چیست!

یك فوق تخصص نوزادان در گفت وگو با ایسنا در این رابطه اظهار نمود: زمانی كه پوست یا داخل چشم نوزاد زرد رنگ باشد این زردی ناشی از افزایش ماده ای به نام «بیلی روبین» در بدن نوزاد بوده كه بعنوان «زردی نوزادی» شناخته می شود.

اگر زردی نوزادی به صورت مناسب تحت درمان قرار نگیرد، می تواند خطرناك باشد
دكتر محمد باقر حسینی با اشاره به اینكه 60 درصد نوزادانی كه 9 ماهه و حدود 80 درصد نوزادانی كه زودتر از موعد مقرر به دنیا می آیند و در حقیقت نارس محسوب می شوند، «زردی نوزادی» را تجربه می كنند، اضافه كرد: زردی نوزادی اگر مورد توجه قرار نگرفته و به صورت مناسب تحت درمان قرار نگیرد، می تواند خطرناك باشد و بر روی مغز نوزاد اثرات سو بر جای بگذارد.

وی با اشاره به سیر طبیعی زردی نوزادی در نوزادانی كه مبتلا به «زردی نوزادی» می شوند، خاطرنشان كرد: نوزادانی كه به موقع و به صورت طبیعی به دنیا می آیند، پس از روز سوم پس از تولد به تدریج زردی در چهره شان مشخص می شود، این زردی در ایام چهارم و پنجم به حداكثر خود رسیده و پس از آن هم رو به كاهش می رود.

حسینی با اشاره به اینكه با عنایت به آثار سوء زردی نوزادی باید این مورد را مهم تلقی كرد، اظهار داشت: گاهی ممكن است كه یك سری عوامل میزان ماده بیلی روبین موجود در گردش خون نوزاد را افزایش داده و باعث گسترش زردی در نوزاد شده و تبعات و اثراتی را در نوزاد تولید كند؛ به همین علت سفارش می گردد كه پس از ترخیص نوزاد تازه متولد شده حتما حدود روز سوم توسط یك پزشك متخصص كودكان یا فوق تخصص نوزادان از نظر "زردی نوزادی" ویزیت شود.

وی افزود: اگر پزشك متخصص كودكان تشخیص دهد كه میزان زردی یا همان میزان ماده "بیلی روبین" در خون نوزاد در حد بالایی قرار دارد ممكن است آزمایش تجویز كرده و یا بر مبنای درجه زردی نسبت به درمان یا بستری كردن نوزاد كه بر طبق تشخیص و شرایط نوزاد این كار انجام می شود، نسخه بپیچد.

وی با اشاره به اینكه نمی توان درجه زردی دقیقی را برای هر نوزاد مطرح كرد چون كه این درجه نسبت به شرایط نوزادن(چند روزه بودن، چند ماهه و با چه وزنی متولد شدن و... ) در نظر گرفته می شود، تصریح كرد: بعنوان مثال میزان متفاوتی از ماده بیلی روبین برای نوزاد متولد شده با وزن دو كیلو و 200 گرم در مقایسه با نوزاد با وزن طبیعی متولد شده خطرناك است.

این فوق تخصص نوزادان با اشاره به اینكه درجه زردی 20 در روز دوم تولد برای نوزادی كه با وزن دو و 200 گرم متولد شده است واقعا خطرناك است، اظهار داشت: این میزان زردی برای نوزادی با این شرایط خطرناك بوده و می تواند مغز نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد، اما اگر این میزان زردی برای روز ششم و هفتم پس از تولد این نوزاد باشد می توان با نور درمانی روی نوزاد كار كرد و اگر نوردرمانی پاسخ دهد خطر كمتری نوزاد را تهدید می كند، چون كه در این شرایط احتمال كاهش ماده "بیلی روبین" در خون نوزاد وجود دارد.

در خیلی از موارد «نور درمانی» زردی نوزادی را می كاهد
وی با تاكید بر اینكه در خیلی از موارد با نور درمانی و با مراقبت های نوردرمانی میزان ماده بیلی روبین در خون نوزاد كاسته می شود، افزود: سفارش می نماییم كه مادران نسبت به «زردی نوزادی» آگاهی های لازم را كسب كرده و از عقاید اشتباه در مورد زردی نوزادی پرهیز كنند، چون كه در بعضی از موارد عقایدی چون (اگر نوزاد گرمی بخورد زردی آن تشدید می یابد، مواد غذایی زرد رنگ یا مواد غذایی رنگی سبب افزایش زردی می شود، تیغ زدن لاله گوش نوزاد و... ) این موارد اشتباه بوده و هیچ تاثیری در زردی نوزاد ندارند.

پرهیز از خوددرمانی ها و اعمال عقاید در درمان زردی نوزادی
وی در سفارش ای به مادران، با تاكید بر اینكه مادران هر غذایی را كه دوست داشته باشند می توانند مصرف كنند، خاطرنشان كرد: مادرانی كه نوزادشان مبتلا به زردی است باید مایعات را به اندازه كافی مصرف كرده و از مصرف مواد غذایی رنگی چون "زردچوبه" نگرانی نداشته باشند و همینطور برخی كارها مانند تیغ زدن لاله گوش نوزاد كه بسیار نازك و ظریف است، اقدام نكرده و از اینگونه كارهای صدمه رسان جدا پرهیز كنند، چون كه هیچ تاثیری در كاهش زردی نوزاد نداشته و از نظر علمی هم ثابت نشده است و حتی می تواند خطراتی چون عفونت زخم در لاله گوش را منجر شده و به نوزاد صدمه بزند و تبعات بعدی به دنبال داشته باشد.

تغذیه نوزاد با شیر مادر با «دفعات بیشتر و زمان كافی» می تواند میزان زردی را كاهش دهد
حسینی با اشاره به اینكه مادرانی كه نوزادشان مبتلا به زردی است باید تغذیه نوزاد با شیر مادر را با دفعات بیشتر مورد توجه قرار دهند، اضافه كرد: این مورد تاثیر بسیاری در كاهش زردی داشته و تغذیه با شیر مادر با دفعات بیشتر و با زمان كافی می تواند سبب كاهش زردی در نوزاد شود، همینطور مادران در صورت مشاهد زردی در نوزاد باید به پزشك متخصص مراجعه نموده و طبق تشخیص پزشك و بر مبنای میزان زردی و شرایط نوزاد، فرآیند درمان یا مراقبت از نوزاد را طی كنند.

وی تصریح كرد: دادن قطره هایی مثل عصاره های شیر خشت یا خود درمانی های این چنینی می تواند برای نوزاد صدمه رسان باشد، چون كه باعث بروز اسهال در نوزاد شده و منجر به بستری شدن نوزاد می گردد.

بخش های زایمان باید حین ترخیص اطلاعات كافی مرتبط با «زردی نوزادی» عرضه دهند
این فوق تخصص نوزادان اظهار داشت: یكی از وظایف بخش های زنان این است كه پیش از ترخیص بیمار، اطلاعات مناسبی در اختیار وی قرار دهند؛ طبیعتا باید همه بخش ها در این زمینه همت كرده و تمامی بیمارستان ها در حین ترخیص بیمار اطلاعات كافی را در اختیار وی قرار دهند؛ اگر هم نقطه ضعفی در این راستا وجود دارد باید برطرف شود.

بر اساس آنچه گفته شد، داشتن اطلاعات كافی مرتبط با زردی نوزادی توسط والدین اهمیت بسزایی داشته و بخش های زایمان هم باید در این رابطه اطلاعات كافی و تاكیدات لازم را حین ترخیص به والدین عرضه كنند.
گزارش از: «مهری هاشم زاده»، خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی