عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا مطرح كرد؛
رشد باروری در بعضی استان ها منفی شده است
به گزارش خود درمانی عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به اینكه زمانبندی موالید افزایش یافته كه دولت باید در این زمینه وارد شود، اظهار داشت: سالخوردگی جمعیت دغدغه ایران نیست اما اگر مدیریت نشود، در آینده به بحران تبدیل خواهد شد.
به گزارش خود درمانی به نقل از ایسنا، دكتر حاتم حسینی چهارشنبه 21 آذر در همایش «جایگاه پژوهش در پیشبرد اهداف توسعه استان همدان» كه به مناسبت هفته پژوهش در جهاددانشگاهی همدان برگزار شد، در مقاله ای با عنوان «وضعیت های متعارض و مسأله سیاستگذاری جمعیت در ایران» اظهار نمود: مشكلات جمعیت یكی از مسائل مهم در جامعه ایران است كه مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است.
وی ادامه داد: خلأیی كه وجود دارد این است كه با وجود اینكه چندسالی از طرح بازبینی در مسائل جمعیتی می گذرد، به هیچ سیاست مدونی درباره جمعیت ایران دست نیافته ایم.
حسینی بیان كرد: خلأ در سیاستگذاری جمعیت ایران به وضعیت های متعارضی برمی گردد كه با آن دست به گریبان هستیم و این رویكردهای متفاوت منجر به اتخاذ یك برنامه عمل برای جمعیت ایران شود و سبب شده دو گروه با دو رویكرد متفاوت درباره یك مسأله در مقابل هم قرار گیرند و با این رویكردهای متفاوت نتوانیم به یك اجماع برسیم.
وی بیان كرد: در كشور در حوزه جمعیت با یك وضعیت متعارض مواجهیم و این دستیابی به توافق را بر سر اهداف سیاست های جمعیتی به مشكل رسانده است.
حسینی خاطرنشان كرد: یكی از وضعیت های متعارض، باروری پایین است كه متأسفانه عمومیت پیدا كرده و تنها در بعضی از استان ها مانند سیستان و بلوچستان، هرمزگان، كهیكلویه و بویراحمد و كرمان این سیستم كمتر دیده می گردد به طوریكه از ۹ فرزند به ۳.۵ درصد رسیده است و بقیه استان ها پایین تر از سطح جایگزینی هستند.
وی با اشاره به اینكه تداوم پایین تر از سطح جایگزینی در طول زمان منجر به بازتولید نسل و جمعیت نخواهد شد، اظهار داشت: طبق آخرین سرشماری، رشد جمعیتی به ۱.۳ درصد رسیده كه هنوز مثبت است و سبب می گردد جمعیت ما زیاد شود به طوریكه اگر این نرخ رشد را حفظ نماییم پس از گذشت پنجاه و اندی سال جمعیت به ۱۶۰ میلیون نفر خواهد رسید.
حسینی به علل كاهش جمعیت در جامعه اشاره و عنوان كرد: كاهش تمایلات فرزندآوری، كاهش شمار فرزندان ایده آل، كاهش طول دوره باروری به صورتی كه اوج باروری از ۲۵ تا ۳۳ سالگی است، گسترش استفاده از روش های پیشگیری، الگوهای متفاوت استفاده از روش های پیشگیری و حاملگی های ناخواسته از این علل است كه در مناطق مختلف و با فرهنگ های متفاوت تغییر می كند.
این مدرس دانشگاه اظهار نمود: استمرار در باروری زیر سطح جایگزینی در آینده به سالخوردگی جمعیت منجر خواهد شد كه جمعیت سالخوردگی پدیده مسلط ایران در سال های آینده خواهد بود.
وی ادامه داد: از ۱۳۸۴ با دریچه جمعیتی مواجه شدیم كه به وضعیتی اطلاق می گردد كه افراد در سن كار سهمشان از جمعیت بالای ۷۰ درصد می گردد و تا ۴ دهه دریچه جمعیتی باز می ماند اما خاصیت آنها به گونه ای است كه این دریچه ها یكبار باز و برای همیشه بسته می گردد و اگر سیاستی برای آن درنظر گرفته نشود به بلا تبدیل خواهد شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به اینكه در بعضی استان ها مانند همدان رشد باروری منفی شده است، تاكید كرد: خلاصی از موقعیت مذكور، مشروط به مشخص كردن اولویت های سیاستگذاری است و همه جوامع با مسائل مختلف مواجهند و باید دید كه چكار باید كرد.
وی بیان كرد: رشد جمعیت در دهه ۶۰ به صورت طبیعی سالانه به بیشترین میزان رسیده و پیش بینی می گردد در ۱۴۳۰ به صفر و استمرار آن منفی شود. در آینده با افزایش مرگ ومیر و رشد منفی جمعیت مواجه خواهیم بود و پیری جمعیت شاید مشكل الان ما نباشد اما در آینده خواهد بود.
وی درباره استان همدان هم اظهار داشت: در همه شهرستان های همدان باروری زیر سطح جایگزینی است و همه زیر ۲.۱ است كه در شهرستان های بهار، نهاوند و همدان میزان جوانان نیروی كار از سایر شهرها بیشتر است و این به معنای بازشدن دریچه جمعیتی آنها است.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا تصریح كرد: مناطق روستایی به سرعت در حال از دست دادن جمعیت خود است و به دلیل مهاجرت از روستاها به خارج از همدان می روند.
وی عنوان كرد: در كل استان باروری مدام در حال نزول است كه در شهرستان های همدان، بهار و اسدآباد نسبت به سایر شهرستان ها وضعیت فقط كمی بهتر است.
حسینی با اشاره به اینكه الگوی باروری هم به شدت كاهش پیدا كرده است، تاكید كرد: حاملگی ناخواسته زمانی رخ می دهد كه زوج ها با وجود اینكه نمی خواهند بچه دار شوند اما باز بارور می شوند.
وی بیان كرد: در دنیا ۸۵ میلیون حاملگی ناخواسته در سال ۲۰۱۵ انجام شده كه این میزان در شهر همدان ۲۳ درصد بوده كه باروری از روش منقطع بیشترین میزان بوده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا اظهار داشت: برنامه ریزی و سیاستگذاری برای پیشگیری از كاهش موالید نباید به معنای توقف عرضه خدامات بهداشت باروری باشد چون كه مادرانی هستند كه به تعداد بچه های ایده آل خویش را رسیده اند و حق دارند كه پیشگیری كنند و نباید خدمات بهداشتی از آنها قطع شود.
وی با اشاره به اینكه مهمترین مسئولیت ایران، مدیریت دریچه جمعیتی است، تاكید كرد: سیاست هایی كه دولت می تواند اتخاذ كند اگر ناهمسو با خواسته ها و منافع زنان و خانواده ها باشد حتما شكست خواهد خورد و برخی هم همسو با خانواده ها است كه احتمال موفقیت دولت وجود دارد.
این پژوهشكر دو مسیر را پیش روی دولت تعریف كرد و افزود: از مسیر غیرمستقیم می توان با تولید امید در میان جوانان و تولید اشتغال دریچه جمعیتی را مدیریت كرد.
وی با اشاره به اینكه عمومیت ازدواج در ایرانیان ۹۷ درصد است اما متأسفانه كاری برای اشتغال آنها نمی نماییم، اظهار داشت: باروری دغدغه ایران نیست بلكه بیكاری و اشتغال دغدغه ای است كه باید حل شود و باید درنظر داشت هرچه میزان فرزندان ایده آل در خانواده ها بیشتر باشد میزان باروری بیشتر خواهد شد.
وی با اشاره به اینكه فرزندآوری سبب استرس والدین و رفتار مخاطره آمیز آنها شده است، خاطرنشان كرد: یكی از اشتباهاتی كه در دولت ها انجام می گردد این است كه انطباق منابع فردی با مصالح اجتماعی در دولت ها صورت نمی گیرد در صورتی كه دولت باید با استفاده از مطالعات اجتماعی درباره مادرانی كه فرزندان ایده آل كمتری دارند، سرمایه گذاری كنند و شرایطی تولید سازند كه تعداد فرزندان ایده آل بیشتر شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب